Hof verbiedt gebruik gewasbeschermingsmiddelen bij lelieteelt
Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft geoordeeld dat een lelieteler tot en met 2028 geen gewasbeschermingsmiddelen mag gebruiken op een perceel nabij een woonwijk. De omwonenden verzochten om een verbod op lelieteelt indien daarbij bepaalde gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt in de dosering die noodzakelijk is voor die teelt. Zij vreesden voor ernstige gezondheidsschade voor henzelf en hun kinderen. Volgens de teler was die vrees ongegrond, omdat de gewasbeschermingsmiddelen zorgvuldig zijn getest en vervolgens zijn goedgekeurd om te gebruiken, en hij bovendien diverse bovenwettelijke voorzorgsmaatregelen trof.
Het hof oordeelde dat bij de toelatingsprocedure van de te gebruiken middelen geen onderzoek is verricht naar risico’s op neurodegeneratieve ziektes die op latere leeftijd optreden, zoals de ziekte van Parkinson en risico’s op ontwikkelingsstoornissen voor jonge en ongeboren kinderen. De te gebruiken middelen leveren echter wel een potentieel gevaar op voor het ontstaan van deze aandoeningen. Dit onderzoek had wel moeten plaatsvinden. Nu dit niet was gebeurd, mocht de lelieteler er niet op vertrouwen dat er met de door hem te gebruiken gewasbeschermingsmiddelen geen reëel gevaar voor gezondheidsschade bestaat. Daarnaast overwoog het hof dat Nederland Europese regels niet volledig in nationale regelgeving heeft geïmplementeerd, waardoor er in ons land geen wettelijke verplichting bestaat voor landbouwers om in de nabijheid van kwetsbare groepen, zoals kinderen, het gebruik van pesticiden te minimaliseren of zelfs geheel achterwege te laten.
De lelieteler had een bijzondere zorgplicht jegens de in de onmiddellijke nabijheid wonende omwonenden. Door toch lelies te gaan telen met gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de noodzakelijke omvang voor de lelieteelt zou hij die plicht schenden en een onrechtmatige daad plegen. Daarom is een maatregel van tijdelijke aard in de vorm van een verbod tot en met 2028 volgens het hof op zijn plaats. Na afloop daarvan zal hetzij een bodemprocedure gevoerd kunnen zijn, hetzij zullen mogelijk nieuwe ontwikkelingen naar aanleiding van nader onderzoek of nadere regelgeving bekend zijn.
